Piec to nie śmietnik - efekty kontroli przestrzegania zapisów "uchwały antysmogowej"

Brak wyobraźni, wiedzy, a może taka mentalność? Jak wytłumaczyć fakt, że w niektórych piecach płoną śmieci, a z kominów wydobywa się niebezpieczny dla zdrowia dym?
 

Jak podaje Urząd Marszałkowski w serwisie www.powietrze.malopolska.pl pracownicy urzędów gmin przeprowadzający kontrole spalania wskazują, że najczęściej występujące nieprawidłowości dotyczą spalania gazet i papieru oraz tektur pokrytych farbami, używanych przez mieszkańców na rozpałkę, a także fragmentów pomalowanych czy lakierowanych desek. Często w piecach lądują także zielone iglaki. Przypominamy, że takie postępowanie jest niezgodne z prawem - zgodnie z zapisami Ustawy o odpadach „kto (…) termicznie przekształca odpady poza spalarnią odpadów lub współspalarnią odpadów podlega karze aresztu albo grzywny.” (podstawa prawna: art. 191 Ustawy o odpadach z dnia 14 grudnia 2012 roku; Dz.U. 2019 poz. 701)



Puścić z dymem… benzo(a)piren, cyjanowodór, tlenek azotu…

Niestety nie wszyscy zdają sobie sprawę z tego, że nawet sporadyczne spalenie niewielkiego kawałka polakierowanej płyty meblowej, plastikowej butelki czy kolorowego papieru ma bardzo niebezpieczny wpływ na nasze zdrowie i życie. Tym bardziej, jeśli to samo robią inni. I choć wpływu tego nie widać bezpośrednio na drugi dzień, to w dłuższej perspektywie jest on odczuwalny w postaci wielu dysfunkcji naszego organizmu.

Należy pamiętać o tym, że spalając niedozwolone materiały, nie pozbywamy się ich na zawsze, tylko często nadajemy im „drugie życie” w postaci niebezpiecznych substancji krążących w powietrzu. Są nimi np. benzo(a)piren, cyjanowodór, tlenek azotu, tlenek siarki i wiele innych związków – w tym także rakotwórczych.


Konsekwencje

Paląc w piecach zakazanymi materiałami zatruwamy siebie i naszych bliskich – za co ponosimy największe konsekwencje zdrowotne.
Są także następstwa karne. W przypadku stwierdzenia wykroczenia kontrole mogą zakończyć się pouczeniem, mandatem karnym do 500 zł, a w przypadku odmowy przyjęcia mandatu – złożeniem wniosku do sądu o ukaranie. Wówczas grzywna może wynieść nawet do 5 tysięcy złotych.


Kontrole w liczbach
 
Zgodnie z zapisami „Programu ochrony powietrza dla województwa małopolskiego” gminy miejsko-wiejskie zobowiązne były do przeprowadzenia w latach 2017 - 2019 roku kontroli w 3% zabudowy mieszkaniowej.
Gmina Brzeszcze wykonała we wskazanym okresie 128 kontroli, co stanowi ok. 3,5 % skontrolowanej zabudowy mieszkaniowej.


W 25 przypadkach stwierdzono naruszenie przestrzegania uchwały antysmogowej - kontrole zakończono pouczeniem.

 
Czy urzędnik może wejść na teren posesji lub do budynku, w którym ma zostać przeprowadzona kontrola?

Zgodnie z art. 379 Ustawy Prawo ochrony środowiska  (Dz.U. 2019 poz. 1396) upoważniony przez Burmistrza urzędnik może wejść na teren nieruchomości prywatnej w godzinach od 6 do 22. Kontrole wykonywane przez upoważniownych pracowników Urzędu Gminy w Brzeszczach prowadzone są także po godzinach pracy Urzędu!

Odmowa wejścia na posesję lub utrudnianie przeprowadzenie kontroli, to zachowania spełniające znamiona przestępstwa zagrożonego karą pozbawienia wolności do lat 3 (art. 225 Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny (t.j. Dz. U. z 2018 r. poz. 1600 z późn. zm.).
 

Przebieg kontroli.

Urzędnik upoważniony do kontroli dokonuje wizji na posesji oraz w budynku (w kotłowni) weryfikując, czy nie są spalane butelki lub inne odpady oraz czy nie jest zgromadzone paliwo zakazane przez uchwałę antysmogową. W sytuacjach wątpliwych i niejednoznacznych urzędnik jest zobowiązany do pobrania próbki z kotła (popielnika), na podstawie której w specjalistycznym laboratorium przeprowadzana jest analiza składu spalanych substancji.  Z przeprowadzonej kontroli sporządzany jest protokół. Jeżeli  stwierdzono, że są spalane odpady lub niedozwolone paliwa, Burmistrz występuje z wnioskiem o ukaranie do sądu.

Użytkownicy kotłów, pieców i kominków zobowiązani są do przedstawienia dokumentów potwierdzających, że stosowane urządzenie grzewcze spełnia wymagania uchwały (uchwała antysmogowa – KLIKNIJ) Takim potwierdzeniem może być: instrukcja użytkowania, dokumentacja techniczna, sprawozdanie z badań lub inny dokument, który potwierdzi, że eksploatowane urządzenie grzewcze jest zgodne z ekoprojektem.

Jakość stosowanych paliw również powinna być potwierdzona dokumentami np. fakturą zakupu paliwa lub certyfikatem jakości. W ramach obowiązujących przepisów klient powinien otrzymać pełną informację produktową o sprzedawanym towarze, jego pochodzeniu, parametrach oraz cenie. Niestety często kupujący, nawet wiedząc o zapisach uchwały antysmogowej, nie pytają sprzedawców o certyfikaty kupowanego opału. Są przekonani, że sprzedawany jest tylko taki opał, który spełnia wszystkie niezbędne wymagania i może być przez nich wykorzystywany.
Informacja o normach jakości sprzedawanego węgla - KLIKNIJ

 
Gdzie złożyć wniosek o prowadzenie kontroli palenisk w trybie art. 379 ustawy Prawo ochrony środowiska?

Wniosek w formie pisemnej lub telefonicznej, ze wskazaniem lokalizacji (adresu) gdzie zachodzi podejrzenie popełnienia wykroczenia polegającego na spalaniu odpadów, należy złożyć do Urzędu Gminy w Brzeszczach:
adres: ul. Kościelna 4, 32-620 Brzeszcze ,
telefon: 32/77 28 500 lub 32/77 28 557
e-mail: [email protected] (w tytule maila wpisując: kontrola paleniska)
Kontrole można zgłosić także poprzez zamieszczony  na stronie Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego formularz ekointerwencji - KLIKNIJ


Ocena skuteczności metody spalania węgla i drewna „od góry”

Tzw. "górne spalanie" jest często prezentowane jako prosta i tania metoda, której promocja mogłaby pozwolić na poradzenie sobie z problemem polskiego smogu. Jednak jak potwierdzają badania przeprowadzone przez Laboratorium Technologii Spalania i Energetyki w Instytucie Chemicznej Przeróbki Węgla. Technika „palenia od góry” jest techniką o nieprzewidywalnym wpływie na wysokość emisji zanieczyszczeń.

Nie jest prawdą, że stosowanie jej przekłada się w znaczący sposób na zmniejszenie emisji zanieczyszczeń powietrza w każdym przypadku, bez względu na typ urządzenia czy paliwa, które spalamy. Wyniki z przeprowadzonych prób wskazują, że są przypadki kiedy to odnotowujemy spadek, czasem nawet znaczny, w emisji pyłu czy benzo[a]pirenu. Jednak, takie wyniki uzyskano jedynie dla części prób. W wielu przypadkach nie odnotowano znacznych spadków, a w innych wręcz przeciwnie, zauważono wzrost emisji zanieczyszczeń, w tym rakotwórczego benzo[a]pirenu – i to zarówno przy spalaniu węgla jak i drewna. Wzrost emisji benzo[a]pirenu jest zjawiskiem szczególnie niekorzystnym, gdyż normy dla stężenia tego zanieczyszczenia są przekroczone na praktycznie wszystkich stacjach pomiarowych w Polsce, a w wielu miejscach przekroczenia te są wielokrotne. W części prób nie odnotowano praktycznie żadnej różnicy jeśli chodzi o emisję pyłu i benzo[a]pirenu. Zatem prezentowanie metody palenia „od góry” jako szybkiego i bezinwestycyjnego remedium na zanieczyszczenia powietrza w naszym kraju niestety należy uznać za nieuzasadnione.

Informacje na temat oceny tzw. "spalania górnego":
Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego - KLIKNIJ
Polski Alarm Smogowy - KLIKNIJ