Projekt nowego Programu ochrony powietrza wprowadza działania naprawcze, służące szybszej poprawie jakości powietrza w Małopolsce. Głowne założenia to:
Finansowanie kotłów na paliwa stałe ze środków publicznych, w tym programu Czyste Powietrze, w Małopolsce będzie mogło obejmować:
Poza Krakowem pozostanie możliwość instalacji ze środków własnych i eksploatacji kotłów na węgiel, drewno i biomasę oraz kominków i ogrzewaczy zgodnych z obowiązującą uchwałą antysmogową dla Małopolski (standard ekoprojektu).
Dla zainteresowanych gmin będą mogły być wprowadzane dodatkowe ograniczenia w zakresie eksploatacji instalacji na paliwa stałe w formie
uchwał antysmogowych. Wypracowane zostaną jednak jednolite zasady wprowadzania takich regulacji.
Zadania gmin
Projekt nowego Programu ochrony powietrza dla Małopolski zakłada szereg zadań dla samorządów gminnych, m.in.:
- utworzenie i utrzymanie punktów obsługi programu Czyste Powietrze,
- zatrudnienie ekodoradcy w każdej gminie, którego zadaniem będzie doradztwo dla mieszkańców, prowadzenie edukacji ekologicznej oraz obsługa programu Czyste Powietrze,
- prowadzenie akcji informacyjnych o wymaganiach uchwały antysmogowej z dotarciem do każdego punktu adresowego w gminie opalanego węglem lub drewnem oraz obowiązek zamieszczenia na stronie internetowej gminy informacji o jakości powietrza i możliwości zgłoszenia ekointerwencji,
- inwentaryzacja co najmniej 90% budynków w gminie do końca 2021 roku, w tym co najmniej 50% do końca 2020 roku. Współpraca gmin z kominiarzami i nadzorem budowlanym przy inwentaryzacji do krajowej bazy CEEB. Przekazywanie co pół roku informacji o postępie wymiany kotłów i inwentaryzacji w gminie,
- kontrole interwencyjne palenisk w ciągu 1 dnia roboczego od zgłoszenia. Możliwe będzie prowadzenie kontroli przez straże gminne, pracowników urzędu lub przy współpracy z Policją,
- analiza skali ubóstwa energetycznego, potrzeb w zakresie termomodernizacji i wymiany ogrzewania u tych osób oraz wsparcie dla osób dotkniętych ubóstwem energetycznym i rekomendowane wprowadzenie programów osłonowych dla najuboższych,
- analiza potencjalnych obszarów budowy farm fotowoltaicznych, farm wiatrowych i biogazowni przy przygotowaniu nowego Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego,
- zastosowania, jeśli jest to technicznie możliwe, odnawialnych źródeł energii w budynkach użyteczności publicznej, dla których proces inwestycyjny budowy lub modernizacji energetycznej, jeszcze nie został rozpoczęty,
- zastosowanie przez jednostki samorządu zielonych zamówień publicznych poprzez uwzględnianie w kryteriach zamówień warunku zakupu energii elektrycznej pochodzącej z odnawialnych źródeł energii potwierdzonej świadectwem pochodzenia,
- rekomendacja przeznaczenia co najmniej 1% dochodów własnych gminy (bez uwzględniania subwencji i dotacji) na finansowanie: wymiany kotłów, instalacji OZE, termomodernizacji, prowadzenia kontroli, zatrudnienia ekodoradców, realizacji rządowych programów, w tym obsługę programu Czyste Powietrze, Stop Smog oraz akcje edukacyjne w zakresie ochrony powietrza.
W przypadku zatrudnienia ekodoradców oraz doposażenia straży międzygminnych planowane jest wsparcie ze środków Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Małopolskiego 2021-2027.
Ograniczenie emisji przemysłowych
Działania mające ograniczyć negatywny wpływ przemysłu na zanieczyszczenie powietrza to między innymi:
- stosowanie najlepszych dostępnych technologii (BAT) w dużych zakładach,
- przeprowadzanie regularnych kontroli przestrzegania przepisów prawnych i zapisów pozwoleń w zakładach przemysłowych,
- stworzenie wojewódzkiej bazy danych o emisjach przemysłowych,
- publiczne informowanie o awariach i zdarzeniach powodujących zwiększoną emisję zanieczyszczeń do powietrza,
- informowanie gmin o postępowaniach w sprawie wydania decyzji dla zakładów przez właściwe organy.
Plan działań krótkoterminowych
Działania krótkoterminowe wdrażane są w sytuacjach ryzyka przekroczenia poziomu alarmowego, informowania lub dopuszczalnego zanieczyszczeń w powietrzu. Ustalone zostały 3 stopnie zagrożenia zanieczyszczeniem powietrza:
1 stopień zagrożenia (kod żółty)
Wdrażany, gdy średnie stężenie pyłu PM10 z ostatnich 12 godzin przekroczy 80 µg/m³. Działania krótkoterminowe obejmują:
- prowadzenie prewencyjnych kontroli spalania odpadów.
2 stopień zagrożenia (kod pomarańczowy)
Wdrażany w sytuacji ryzyka przekroczenia poziomu informowania (100 µg/m³). Działania krótkoterminowe obejmują:
- prowadzenie prewencyjnych kontroli spalania odpadów,
- ograniczenie aktywności na zewnątrz dzieci i młodzieży w placówkach oświatowo-wychowawczych i opiekuńczo-wychowawczych,
- ograniczenie stosowania dmuchaw do liści.
3 stopień zagrożenia (kod czerwony)
Wdrażany w sytuacji ryzyka przekroczenia poziomu alarmowego (150 µg/m³). Działania krótkoterminowe obejmują:
- prowadzenie prewencyjnych kontroli spalania odpadów,
- ograniczenie aktywności na zewnątrz dzieci i młodzieży w placówkach oświatowo-wychowawczych i opiekuńczo-wychowawczych,
- ograniczenie stosowania dmuchaw do liści,
- ograniczenie eksploatacji kominków,
- ograniczenia eksploatacji urządzeń grzewczych na paliwa stałe, w przypadku możliwości stosowania alternatywnego ogrzewania,
- ograniczenia wjazdy pojazdów ciężarowych do centrum Krakowa, Tarnowa i Nowego Sącza,
- ograniczenia prac drogowych i budowlanych związanych z emisją pyłu,
- wprowadzenie bezpłatnej komunikacji publicznej w Krakowie, Tarnowie i Nowym Sączu,
- ograniczenia dla zakładów przemysłowych odwołujące się do pozwoleń emisyjnych.
Planowane efekty Programu - czytaj więcej KLIKNIJ