81-rocznica masakry w KL Auschwitz-Birkenau Bor/Budy

Pierwsze więźniarki przybyły do Frauen Strafkompanie Bor/Budy w czerwcu 1942 roku,  po dwóch miesiącach pozostałe jeszcze przy życiu kobiety skierowano do KL Birkenau. Kolejne więźniarki z KL Auschwitz zostały skierowane do Karnej Kompani  Bor/Budy 25 lipca 1942 roku, były to młode więźniarki Żydówki francuskie traktowane przez SS jako komunistki. W tej grupie było też kilka Polek z emigracji do Francji. Zakwaterowano je w budynku szkoły, tak samo jak poprzednią  grupę Polek. Kobiety rozmieszczone zostały w pomieszczeniach na parterze oraz na strychu budynku.
W nocy 5 października 1942 r. sześć więźniarek  funkcyjnych (min. Elfriede Schmidt – nazwana „królową siekiery”) razem z SS-manami pilnującymi Karnej Kompanii od zewnątrz ogrodzenia, dopuścili się, zbrodni na  przebywających w budynku francuskich więźniarkach. Wywiązała się bójka, która przeistoczyła się w bestialską, nieludzką masakrę. Z rąk funkcyjnych i SS-manów używających  pałek, siekier i podobnych narzędzi zginęło około 90 więźniarek. Ich zmasakrowane ciała zostały na następny dzień załadowane na ciężarówki i wywiezione do jednego z krematoriów KL Birkenau.
Śledztwo w tej sprawie  przeprowadzone przez obozowe gestapo na rozkaz samego Komendanta Rudolfa Hossa, które na zlecenie SS-manów  dokumentował na fotografiach jeden z więźniów obozu Wilhelm Brasse (numer więźniarski nr 3444), zostało umorzone, a wszelakie dowody starano się już w tamtym czasie pozacierać. Komendant nakazał zniszczenie negatywów zostawiając tylko jedną kopie – być może te zdjęcia przetrwały i nadal są w czyiś rękach.
Znany jest historyczny przebieg tego brutalnego wydarzenia, lecz niestety nadal zamordowane więźniarki to bezimienne ofiary obozu KL Auschwitz i Holokaustu. Jak informuje Fundacja Pobliskie Miejsca Pamięci Auschwitz-Birkenau, która opiekuje się Miejscem Pamięci Budy/Bor, nie zachowała się żadna znana dokumentacja poobozowa, która pozwoliłaby  opracować listę nazwisk nie tylko kobiet - więźniarek z tej masakry, ale także wszystkich ofiar podobozu KL Auschwitz-Bor/Budy.

W imieniu mieszkańców Gminy Brzeszcze znicz zapalił Burmistrz Radosław Szot. Kwiaty złożyła także delegacja Rady Miejskiej w Brzeszczach: Przewodniczący Rady Zbigniew Kolasa, Wiceprzewodniczący Rady Marek Gancarczyk wraz z Radnymi Danutą Sochą, Jackiem Wawro, Heleną Moś,.

Podczas uroczystości złożono wieńce i wiązanki oraz zapalono znicze przez następujące osoby i delegacje:

• Konsul Generalny Francji Cedric Peltier
• Konsul Generalny Niemiec Holger Mahnicke
• w imieniu Wojewody Małopolskiego Łukasza Kmity - Grzegorz Sobol Zastępca Dyrektora Wydziału Spraw Cudzoziemców Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie
• w imieniu Zarządu Województwa Małopolskiego - Dariusz Gawęda Zastępca Dyrektora Departamentu Kultury i Dziedzictwa Narodowego Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego i Jakub Przewoźnik Kierownik Agendy Zamiejscowej Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego,
• Teresa Jankowska Członek Zarządu Powiatu w Oświęcimiu,
• Zastępca Wójta Gminy Oświęcim  Halina Musiał wraz z delegacją Rady Gminy Oświęcim  Jackiem Mydlarzem,
•  w imieniu Gminy Żydowskiej w Katowicach Sławomir Pastuszka
• Zastępca Dyrektora Instytutu Pamięci Narodowej Oddział Kraków Cecylia Radoń,
• w imieniu Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau  dr. Jacek Lachendro,
• w imieniu Centrum Dialogu i Modlitwy w Oświęcimiu Ks. Dyrektor Dariusz Chrostowski oraz Ks. Manfred Deselaers,
• Muzeum Pamięci Mieszkańców Ziemi Oświęcimskiej Dyrektor Dorota Mleczko wraz z delegacją,
• Dyrektor Ośrodka Kultury w Brzeszczach Maciej Zawadzki wraz z kierownik Domu Ludowego Brzeszcze- Bór Kingą Hajdą.
• delegacja Towarzystwa Incjatyw lokalnych Libero w Brzeszczach Pan Łukasz Strzelczyk
• delegacja Wspólnoty Samorządowej Gminy Brzeszcze w osobach Pani Danuty Socha, Pani Heleny Moś

Po części oficjalnej, uczestnicy zwiedzili historyczną wystawę w budynku oraz zapoznali się z nowym folderem wydanym przez Fundację Pobliskie Miejsca Pamięci Auschwitz-Birkenau. Folder dotyczy Miejsc Pamięci, które są pod opieką Fundacji, a znajdują się w tzw. „Strefie Auschwitz” - i tak właśnie zatytułowana jest ta nowa pozycja. Folder wydany jest w formie mapki z krótkimi opisami, a każdemu z historycznych obiektów przypisany jest osobny piktogram. Kod QR po zeskanowaniu przenosi do rozszerzonej, internetowej wersji i przyszłościowo będzie można wybrać rożne wersje językowe.
To bardzo ważne uzupełnienie istniejącej już turystyki edukacyjnej, którą od lat prowadzi Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau. Dzięki tej pozycji mieszkańcy i turyści mogą teraz zapoznać się z cała strefą kompleksu niemieckiego obozu koncentracyjnego i zagłady KL Auschwitz-Birkenau. Należy przypomnieć, że strefa wpływu obozu to ponad 40 km². Zapraszamy do skorzystania z materiałów przygotowanych przez Fundację i zwiedzenia opisanych tam historycznych miejsc związanych z KL Auschwitz-Birkenau, które są nierozerwalną częścią tego olbrzymiego kompleksu obozowego.