Transformacja regionów górnicznych - wymiana doświadczeń i dobre praktyki transformacji Zagłębia Ruhry

Położone w Nadrenii Północnej Westfalii Zagłębie Ruhry to największa aglomeracja przemysłowa w Niemczech, jedna z największych w Europie. W jej skład wchodzą aż 53 miasta (najważniejsze to Dortmund, Essen, Duisburg, Bochum i Oberhausen), w których żyje ponad 5 milionów ludzi. Ten poprzemysłowy region przeszedł niebywałą transformację i dziś kojarzy się z zielenią, czystym powietrzem, ekologią i zrównoważonym rozwojem.

Celem wizyty było poznanie dobrych praktyk oraz wyciągnięcie wniosków z procesów transformacji, rewitalizacji oraz przemian strukturalnych.
Wyjazd łączył elementy prezentacji i dyskusji z ekspertami i urzędnikami z wybranych miast i instytucji (w tym m. in. Instytutu  ds. Energii, Klimatu i Środowiska w Wuppertalu  - ośrodka  naukowego, zajmującego się badaniami klimatu, powiązaniami między ekologią a ekonomią oraz modelowaniem i opracowywaniem koncepcji zrównoważonego rozwoju oraz przedstawicielami projektu IN4climate.NRW - łączącego środowisko naukowe i przemysłowe, wspierającego transformację energetyczną firm i przedsiębiorstw) oraz
wizyt terenowych, umożliwiających osobiste obserwowanie efektów transformacji, która zapoczątkowana kilkadziesiąt - kilkanaście lat temu wciąż trwa i przyczycznia się do rozwoju  regionu.

Nie zabrakło czasu na refleksję, dyskusje wewnątrz polskiej grupy oraz wymianę opinii z niemieckimi partnerami na temat tego, w jaki sposób najlepiej przenieść wiedzę i doświadczenia z NRW do Małopolski.

Progam pobytu obejmował:
DÜSSELDORF – WUPPERTAL – rozmowy o zmianach strukturalnych związanych z transformacją energetyczną i przejściem na odnawialne źródła energii. Ostatnia kopalnia węgla kamiennego w Niemczech zamknięta została w 2018 r., a do 2030 r. mają zostać zamknięte wszystkie kopalnie węgla brunatnego w Nadrenii Północnej – Westfalii.

DUISBURG – wizyta w parku krajobrazowym Landschaftspark Duisburg - KLIKNIJ. To wzorcowy przykład zagospodarowania zdegradowanego teren przemysłowego (180 ha) w tereny turystyczno-rekreacyjne. Na miejscu znajduje się m.in. największe na świecie sztuczne centrum nurkowania, stworzone w ogromnym zbiorniku gazu oraz skalne ogrody wspinaczkowe.

DORTMUND – wizyta nad sztucznym jeziorem w dzielnicy PhoenixSee - KLIKNIJ na terenie dawnej huty stali Phoenix East. Odważny projekt burmistrza Dortmundu, który z mało atrakcyjnego obszaru, stoworzył nowoczesne zaplecza biurowe oraz nowe osiedla mieszkaniowe. Jezioro nie ma połączenia z rzeką, jednak przepływa ona tak blisko, że w razie powodzi misa jeziora staje się zbiornikiem retencjonującym.

BOCHUM – niezwykle ciekawe Deutches Bergbau- Museum - KLIKNIJ, w którym ulokowano (przeniesiono z terenu kopalni) odrestaurowaną wieżę szybową, a pod ziemią wybudowano sztuczne chodniki, w których umieszczono sprzęt górniczy itp. Miejsce przyciąga tysiące turystów rocznie i jest kluczowym punktem podczas wizyty w Zagłębiu Ruhry.

GARZWEILER - przykład rekultywacji terenów powydobywczych wciąż czynnej kopalni odkrywkowej Garzweiler - KLIKNIJ. Zagadnienia związane ze wsparciem rekultywacji, remediacji, renaturyzacji i zagospodarowania terenów dotkniętych skutkami działalności górniczej, zmierzających do nadania nowych funkcji np. przyrodniczych, czy też gospodarczych, to wielkie wyzwanie regionów górniczych.

 

---

Wizyta została zrealizowana w ramach działania E3 projektu LIFE EKOMAŁOPOLSKA „Wdrażanie  Regionalnego Planu Działań dla Klimatu i Energii dla Województwa Małopolskiego” (LIFE-IP EKOMALOPOLSKA / LIFE19 IPC/PL/000005) dofinansowanego ze środków programu LIFE Unii Europejskiej oraz Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Podsumowanie przedstawia wyłącznie poglądy autorów, a Komisja Europejska i NFOŚiGW nie ponoszą odpowiedzialności za żadne ewentualne wykorzystanie zawartych w nim informacji.