Józef Witek - nieznana historia brzeszczanina z Dywizjonu 305

Józef Witek ur. 21 kwietnia 1915 roku w Brzeszczach. Był synem Józefa i Marianny z Mazurków. Rodzina zamieszkiwała ówczesne zabudowania dworskie przy obecnej ul. Kościelnej, w miejscu dzisiejszego Urzędu Gminy. Po odzyskaniu Niepodległości przez Polskę w 1918 r. Witkowie przeprowadzili się do Andrychowa.

W 1937 roku Józef Witek powołany został do służby w 5. Pułku Lotniczym w Lidzie w pobliżu Grodna - obecna Białoruś. Po mobilizacji w sierpniu 1939 r. trafił do 1. Pułku Lotniczego w Warszawie jako specjalista rusznikarz. Po ewakuacji personelu Bazy Lotniczej nr 1 na wschód znalazł się w rosyjskiej niewoli. W wyniku układu Sikorski – Majski, Józef Witek został zwolniony z sowieckiej niewoli, podobnie jak ok. 70 tys. innych mężczyzn.
W październiku 1941 r. przybył z Archangielska do Wielkiej Brytanii, gdzie w Ośrodku Doskonalenia przeszedł przeszkolenie na strzelca - radiooperatora.

zdjęcie: Józef Witek (siedzi pierwszy z lewej) w mundurze sierżanta RAF z polską odznaką strzelca- radiotelegrafisty, 305 Dywizjon Bombowy. Zdjęcie udostepnił p. Lucjan Lubas.


W maju 1943 r. rozpoczął służbę w 305. Dywizjonie Bombowym Ziemi Wielkopolskiej imienia Marszałka Józefa Piłsudskiego, później został przeniesiony do 300. Dywizjonu Bombowego "Ziemi Mazowieckiej".

zdjęcie: Józef Witek w dolnym rzędzie, klęczy drugi od lewej. Blackpool, Anglia; lata 40.te XX wieku. Zdjęcie udostepnił p. Lucjan Lubas.

W 1944 roku Józef Witek zgłosił się na ochotnika do 1586. Eskadry Specjalnego Przeznaczenia, która dokonywała lotów nad Warszawę z dostawami dla walczących powstańców. 14 sierpnia 1944 roku załoga w składzie: piloci: kpt. Zbigniew Szostak, plut. Józef Bielicki; nawigator: kpt. Stanisław Daniel; radiotelegrafista: plut. Józef Witek; bombardier: plut. Tadeusz Dubowski; mechanik pokładowy: plut. Wincenty Rutkowski;  strzelec: plut. Stanisław Malczyk, wystartowała z lotniska w Brindisi we Włoszech. Po dokonaniu zrzutu w okolicach pl. Krasińskich w Warszawie samolot Liberator nr KG 890 został zaatakowany przez niemieckie myśliwce nad Puszczą Niepołomicką. Dowódca kpt. Zbigniew Szostak rozkazał opuszczenie palącego się samolotu. Załoga wyskoczyła na spadochronach, ale z powodu zbyt niskiej wysokości lotu większość spadochronów nie otworzyła się. Lotnicy zginęli na miejscu roztrzaskując się o ziemię. Liberator został zestrzelony przez niemieckiego asa Luftwaffe Gustava Eduarda Fracsi.

Józef Witek pośmiertnie został awansowany na sierżanta i odznaczony Orderem Virtuti Militari. Wcześniej był odznaczony trzykrotnie Krzyżem Walecznych.
Został pochowany na cmentarzu w Pogwizdowie. Po wojnie szczątki wszystkich członków załogi zostały przeniesione na cmentarz wojskowy w Krakowie.
/tekst: Bartosz Słatyński/

Makieta samolotu Liberator VI z 1586 Eskadry do Zadań Specjalnych, oznaczonego literami GR-S, o numerze ewidencyjnym KG890, będąca rekonstrukcją maszyny, na której latała załoga Józefa Witka, jest największym i jednym z najciekawszych eksponatów Muzeum Powstania Warszawskiego.


Źródło: https://warszawa.wikia.org/wiki/Muzeum_Powstania_Warszawskiego
 
Oryginalny samolot był bombowcem Consolidated B-24J-45-CF (używanym przez Royal Air Force i podległe jej siły powietrzne innych krajów pod nazwą Liberator VI). Maszyna została zbudowana w zakładach Consolidated Aircraft Corporation w Fort Worth w stanie Teksas. Do 1586 Eskadry do Zadań Specjalnych, bazującej na lotnisku Campo Casale koło Brindisi w południowych Włoszech, samolot trafił na przełomie czerwca i lipca 1944 r. Łącznie wykonał co najmniej 20 lotów specjalnych ze zrzutami zaopatrzenia do okupowanych krajów Europy: 13 do Polski (w tym cztery do powstańczej Warszawy), pięć do Włoch, po jednym do Grecji i Jugosławii. Ostatni lot wykonany został w nocy z 14 na 15 sierpnia 1944 roku - podczas lotu ze zrzutem zaopatrzenia dla powstańczej Warszawy samolot został zestrzelony, a cała polska siedmioosobowa załoga zginęła.
 
Prace nad makietą w skali 1:1 rozpoczęto w 2006 r., w drugim roku istnienia Muzeum Powstania Warszawskiego. Przed rozpoczęciem właściwych prac uzyskano stosowną zgodę od Departamentu Stanu (ministerstwa spraw zagranicznych Stanów Zjednoczonych), by mieć zapewnione niezbędne zaplecze prawne. Makietę zaprojektowano w oparciu o 27 rolek mikrofilmów z dokumentacją techniczną sprowadzoną ze Stanów Zjednoczonych, a przekazaną muzeum przez ówczesnego ministra obrony narodowej Radosława Sikorskiego. Na temat detali wyglądu maszyny rozmawiano z żyjącymi lotnikami 1586 Eskadry.
Otwarcie dla zwiedzających pomieszczenia z makietą Liberatora nastąpiło 3 maja 2006 r. Miejsce to nazywane jest "Salą pod Liberatorem". Pod kadłubem makiety umieszczono ekspozycję, na której prezentowane są życiorysy lotników załogi kpt. Szostaka, a także fragmenty zasobniki i zrzucane w nich na Warszawę zaopatrzenie. Pod lewym skrzydłem znajduje się gablota z mundurami, kombinezonami i odznaczeniami lotników Polskich Sił Powietrznych biorących udział w zrzutach dla Warszawy.
Źródło: https://www.polishairforce.pl/liberator.html

W rocznicę urodzin Józefa Witka Burmistrz Radosław Szot, w imieniu wszystkich mieszkańców Gminy Brzeszcze, oddał hołd lotnikowi i zapalił znicz przy Jego mogile na Brytyjskim Cmentarzu Wojennym w Krakowie.